Negen nieuwe Van Gogh Monumenten

15 februari 2023

Een team van experts heeft onderzoek verricht naar de plaatsen in Brabant waar Vincent van Gogh opgroeide en zijn ontwikkeling tot kunstschilder doormaakte. Als resultaat van het onderzoek zijn negen nieuwe locaties gekwalificeerd als Van Gogh Monument. Daarmee komt het totaal aantal Van Gogh Monumenten in Brabant op 46. Alle nieuwe inzichten en achtergronden bij de Van Gogh Monumenten en hun betekenis ervan voor het leven en werk van Vincent van Gogh worden gepubliceerd in de Atlas Van Gogh in Brabant. Deze wordt op 30 maart gepresenteerd aan de nazaten van de schilder en is vanaf die datum verkrijgbaar in de Nederlandse boekhandel.

De afgelopen maanden hebben Helewise Berger (conservator Het Noordbrabants Museum) en Ron Dirven (conservator Van Gogh Brabant) onderzoek gedaan naar plaatsen die van betekenis zijn voor het leven van Vincent van Gogh in Brabant. Dit gebeurde in opdracht van Van Gogh Brabant en Het Noordbrabants Museum die met het onderzoek en de publicatie van de resultaten willen bijdragen aan het behoud van de monumenten en het uitdragen van het erfgoed van de wereldberoemde schilder.

Naast Berger en Dirven leverden ook Teio Meedendorp en Louis van Tilborgh (Van Gogh Museum Amsterdam) hun medewerking aan het onderzoek dat een vervolg was op een eerste verkenning in 2017. Toen werden 39 locaties aangewezen als Van Gogh Monument. Twee daarvan zijn nu van de lijst komen te vervallen aangezien uit nieuwe informatie bleek dat de gebouwen niet meer in authentieke staat verkeerden. Het betreft de kosterswoning in Etten-Leur en het raadhuis in Zundert.

In de huidige lijst van 46 monumenten is meer belang gehecht aan plaatsen die verband houden met familie en vrienden van de schilder. Zij speelden een rol in de levenskeuzes die Van Gogh er uiteindelijk toe brachten om zijn passie te volgen en schilder te worden.

Vrienden en familiebanden in Helvoirt

Helewise Berger: ‘we werden met name in Helvoirt verrast door de boeiende ontstaansgeschiedenis van het huis van de tantes van Vincent aan de Oude Rijksweg en de vriendschappelijk band met de protestante adellijke familie De Jonge van Zwijnsbergen, eigenaren van Kasteel Zwijnsbergen waar de familie Van Gogh regelmatig tijd doorbracht. Daarnaast worden in Helvoirt Huize Mariënhof en Jagtlust toegevoegd.’

Landgoederen in Zundert

Ron Dirven: ‘ook het Brabantse landschap vormde voor Van Gogh een blijvende bron van inspiratie. In de omgeving van Zundert waar de schilder geboren werd en opgroeide hebben we daarom ook landgoederen nader onderzocht op hun betekenis voor zijn leven en werk. Zo zijn Landgoederen De Moeren, Buisse Heide en Wallsteijn toegevoegd vanwege de wandelingen die Vincent als kind maakte in deze omgeving en de band van de eigenaren met de hervormde gemeente in Zundert.’

Monumenten in Nuenen en Etten-Leur

In Etten-Leur is het Trouwkerkje tot monument bestempeld, vanwege de relatie van Vincent met het gezin van dominee Kam. In Nuenen zijn de timmerwerkplaats van Theo de Vries aan de Berg en de textielfabriek en woning van Louis Begemann toegevoegd aan de al imposante lijst van Van Gogherfgoed.

Atlas Van Gogh in Brabant

Op 30 maart, de geboortedag van Vincent van Gogh, wordt het eerste exemplaar van de Atlas van Gogh in Brabant overhandigd aan de familie van Gogh en de directeur van het Van Gogh Museum. Deze feestelijke gebeurtenis vindt plaats op Vincents geboortegrond in Zundert. De Atlas combineert oude landkaarten, historische afbeeldingen, werken van Van Gogh en nieuwe fotografie van Karin Borghouts met feiten over de monumenten en achtergronden bij het leven van Vincent van Gogh in het Brabant van de 19e eeuw.

Meer informatie over de Atlas van Gogh in Brabant