Grote Kerk

Vincents grootvader bekleedt een vooraanstaande functie binnen de protestantse gemeenschap in de overwegend katholieke provincie in het zuiden van Nederland. Naast dominee van de Grote Kerk is hij vanaf 1828 ook als predikant verbonden aan de Koninklijke Militaire Academie. Bovendien is hij van 1825 tot 1866 secretaris en boekhouder van de Maatschappij tot bevordering van Welstand, die de positie van protestanten in Noord-Brabant tracht te verbeteren.

Dominee Vincent van Gogh en zijn echtgenote Elisabeth Huberta Vrijdag (1790-1857) krijgen twaalf kinderen, die opgroeien in Breda. Het gezin woont eerst in het Huis Wijngaarden in de Catharinastraat 9 en daarna van 1833 tot 1875 in het huis Den Grooten Toelast in de Visserstraat 3, dat in 1887 is afgebroken.

De kinderen genieten in Breda goed onderwijs. Een aantal van hen bezoekt de aan de Grote Kerk verbonden kapittelschool, de zogenaamde Latijnse school in de Nieuwstraat. Deze opleiding is voorbehouden aan de elite. De zoons maken daarna carrière als militair, kunsthandelaar en predikant. De dochters worden onderwijzeres en werken daarnaast in de huishouding bij diverse familieleden.

Vincents vader Theodorus van Gogh (1822-1885) kiest net als zijn vader voor het ambt van dominee. Hij bezit minder talent dan grootvader en krijgt daarom posities toebedeeld in kleine Brabantse dorpen, achtereenvolgens Zundert (1849), Helvoirt (1871), Etten (1875) en Nuenen (1882), waar hij in 1885 overlijdt. Het spoor van de schilder Vincent van Gogh door Brabant valt samen met deze standplaatsen van zijn vader.

Breda is altijd een bakermat gebleven voor de familie Van Gogh in Brabant. Het huis van de grootouders in de Visserstraat is een plek van samenkomst voor alle familieleden. Ook Vincent is er in zijn jeugd regelmatig op bezoek geweest. Als hij reist vanuit zijn geboortedorp Zundert gaat dat via station Breda. Hij kent de stad dus goed. Wanneer hij in 1888 in het Zuid-Franse Arles arriveert, schijft hij aan zijn broer Theo dat het stadje hem doet denken aan Breda.

Er is weinig bekend over de verhouding tussen Vincent en zijn grootvader. Vincent tekende hem één keer, naar een foto. Uit een kort fragment van een brief aan Theo blijkt dat Vincent hem een kille en onplezierige man vond. 

Contact

Kerkplein 2
4811 TX Breda
Plan je route